شبکه ایلام شده هرکه را خوی

به قلم شهرام بابایی

"شبکه ایلام شده هرکه را خوی"

سلام
من نه کارشناس فرهنگی هستم و نه یک فرد با علائق سیاسی که به قول عده ی دلواپس باشم یا دل آرام.اما باتوجه به اینکه  رهبری انقلاب در پیام نوروزی سال ۹۳ ، این سال را به نام اقتصاد و فرهنگ با عزم ملی و مدیریت جهادی تعبیر کرده اند.باید گفت فرهنگ یکی ازمقولات کلان جامعه هست که در ابعاد بسیار وسیع بر زندگی و  سرنوشت مردم یک جامعه تاثیرمیگذارد ،لذا من بعنوان یک شهروند ایلامی وایرانی بر خود وظیفه وتکلیف میدانم که دغدغه هایم رابه بهانه پخش شدن سریال "هرکه را خوی" با این نوشته برای آقای رامک و دست اندرکاران شبکه استانی جهت  اهتمام هرچه بیشتر به مقوله فرهنگ بیان کنم.

 

از دیرباز تا کنون رسانه‏هاى جمعى معرفى کننده الگوها، نقشها، دیدگاه‏ها و چگونگى روى آوردن به سبکهاى مختلف زندگى مى‏باشند، متاسفانه درطول این سالیان شبکه استانی بعنوان عنوان تریبون استان نتوانسته چهره ی فتوژنیکی در میان مخاطبان ایلامی ایجاد کند؛ رسانه‌ای که با پسوند "استانی" با بی هویتی آثارش گویی شعورمخاطب را نشانه رفته وبرروی اعصاب بیننده ناخن میکشد ؛آثاری که بسان اسب لگام گسیخته ی است که معلوم نیست به کدامین مقصد ما را میشکاند.

 

فی الواقع اگر گریزی بر عملکرد چندین ساله این شبکه استانی بزنیم به این واقعیت تلخ میرسیم که این شبکه از لحاظ پارادایمی نسبت به استانهای دیگر عقب افتاده است ومتاسفانه هنوز هم جمع کثیری ازتصمیم گیرندگان شبکه استانی اصرار دارند اشتباهات چند باره برنامه های تولیدی گذشته صداوسیمای استانی را تکرار کنند و تمایلی ندارند از خروجی نهایی اقدامات ناکام پیشین خویش، پند گیرند. 

 

حال اگر بخواهیم نگاهی به گالری این شبکه استانی بزنیم ،خواهیم دید که اولا این شبکه با چیدمان ضعیف به ندرت دارای برنامه های مذهبی و اعتقادی و و یا گفتگو محورمعارفی است درصورتی که ازاهم وظایف این رسانه تقویت باورها و نیز احساسات دینی مردم است ،ثانیا مابقی آثار ازقبیل برنامه کودکان که کپی ناشیانه وابتر ازبرنامه های کودک شبکه 2 ومابقی شبکه  های استانی است درعصر ها روی آنتن میرود،بعدازاذان ونیایش تنهابرنامه تولیدی شبکه استانی آغازمیشود. برنامه ی با ترکیبی ازگویش محلی وگویشهای بیگانه ی که برای عموم مخاطب ناشناخته وگنگ است ویا برنامه هایی که عناوین آنهاخنده دارترازهربرنامه طنزی است مثلا (مانگه شو،شونشینی،شوچراغ و... .دقت کنید).

این آثارتولیدی ،به شدت ازفقربرنامه ریزی وکیفیت رنج میبرندودرپسرفتی کاملا محسوس غوطه می خورند. مثلا در یکی از این برنامه ها که اغلب شامل چند موسیقی ،گزارش وحرف زدن مجری میشودکه گویا سالهاست بصورت پیمانکارخصوصی آن را اجاره کرده است واصلا دراین ماندیم که از اول این مجری وجود داشته یا شبکه ایلام ،و یادر مورد ویژه برنامه ی که اخیرا بمناسبت ماه رمضان پخش شد همین بس که میتوان ازآن برنامه یک ساعته ،ساعتهاایرادگرفت مثلا(ازنحوه گریم ونشستن مجری گرفته تا...دکورونورپردازی صحنه الی ماشالله).

این شبکه استانی اوج ساعت پیک مخاطب ایلامی را به پخش مستندهای رازبقا آن هم با کیفیت سطحی و نازل میپردازد که ،پس ازاتمام آن مدیرمحترم تولیدازکلوب سرکوچه!!!!که سال به سال فیلم جدیدی عرضه نمیکندفیلم خارجی مربوط به دهه شصت و هفتاد برای ذائقه بیننده انتخاب میکندکه فقط تاسف بیننده رابدنبال دارد.

درکل انعکاس بسیار خفیف زندگی اقلیت‌ها در برنامه‌های این رسانه استانی ، فقدان برنامه‌های مستند(اعم از سیاسی‌، اجتماعی‌، فرهنگی تا تاریخی)، ‌، عدم تشکیل میزگردها و نشست های تحلیلی در مورد پتانسیل و ظرفیت های استان ،نبود مصاحبه‌ها و تفاسیر خبری سوژه هاواتفاقاتی که روزانه دراستان ایلام رخ میدهد، بی‌توجهی و عدم تدبیر در جلوگیری از کاهش روزافزون مخاطبان این رسانه را از جمله مواردی دانست که در نقدشبکه استانی وارد است.

 

افزون بر این اخیرا این رسانه با پخش کردن سریالی بانام (هرکه إرا خوی) در این میانه خواست بازی برد ،بردی را طراحی و اجرا کند که توان آن را نداشت.چرا که از نه از لحاظ طنزپردازی و نه از بعد آموزشی فیلم یعنی ( تاثیرات مخرب ماهواره )نتوانسته آنچنان که باید و شاید بیننده را قانع کند . هر چند نمیتوان استفاده از لهجه شیرین ملکشاهی را دراین سریال نادیده انگاشت که هرازگاهی خنده را برلب مخاطب خود مینشاند.

این سریال شاکله قوی نداشت که بخواهیم بطور ژرفناک وعمیق تمام زوایای آن را واکاوی وکنکاش کنیم ،چراکه با شخصیت هایی روبرو میشدیم که باورشان نمیکردیم و دیالوگ هایی میشنیدیم که اکثرا واژه های منشوری زبان کردی محسوب میشدند و مدام پلان هایی نچسب وبی جهت را تجربه میکردیم.

اما آنچه در این سریال به اندازه ای که باید بدان توجه نشده بوداینکه ریتم قصه داستان به نحوی بودکه ندیدن چند قسمت ضرری به مفهوم کل داستان وارد نمی کرد. واصلا اگر بخواهیم صریح وبی پرده حرف بزنیم ضعف بزرگ آن ناشی از عدم وجودداستان بود.

 

مورد دوم که ضعف این سریال را دربر داشت نشان دادن چهره ی دور از ادب و اخلاق درمورد مردم عرب زبان بود.شخصیت عربی داستان که نعیم نام داشت در طول سریال همواره یک ادم پرخور و بی تدبیر نسبت به آینده به تصویر کشیده شد که همه زندگیش را در زمان حال صرف میکرد ، آیا واقعاً این اهانت وتوهین به عرب های مقیم ایلام نیست. براستی مدیرکل محترم شما که بعنوان لیدر شبکه استانی رسالت احترام به فرهنگ،سنن وعقاید دیگران را بر عهده دارید،توهین به قشری از جامعه  به چه قیمتی؟و براستی خوشا روزی که مدیرانی که برای شبکه‌های استانی درنظرگرفته می‌شوند حقیقتا نگاه‌شان را فرااستانی وحتی فراملی کنند و بدانند رسالت آن‌ها تنها رفع تکلیف وگرفتن پست مدیریتی برای هدایت یک شبکه نیست چرا که درحقیقت نمی‌توان مسوولیت این مدیران را دربرخی کژتابی‌های رفتاری اجتماعی نادیده انگاشت.

واما دربحث اخبار واطلاعات اگر بخواهیم از ریل انصاف و عدالت خارج نشویم باید از زحمات دکتر فتاحی معاونت اطلاعات واخبار صداوسیما،که نمونه رو به پیشرفتی از مدیران صداوسیما است که خود را  با تمام سلایق جامعه استانی وفق داده، تشکر کنیم،این جوان خوش ذوق وآتیه روشن در این مدتی که تصدی پست معاونت خبر دراختیار داشته است توانسته است تغییرات قابل ملموسی در واحد خبر چه از لحاظ ساختاری ،گرافیکی و نحوه ارائه اخبار ایجاد کند، هرچند هنوز در ابتدای راه است وتا نقطه مطلوب راه طویلی در پیش دارد. البته معایبی که برآن وارد است اینکه پخش اخبار مبتنی بر اصول کلیشه ی و البته از مد افتاده ای است. در این رویکرد شما به عنوان گوینده خبرکه زیاد هم خوش صدا وسیما نیستن ،  باید حتما یک سری چیزها را به شکل کاملا مصنوعی رعایت کنید. حتما در سلام ابتدای خبر از لفظ خانمها و آقایان استفاده کنید. "به بخش خبر ساعت ... خوش آمدید،درحقیقت موضوع این است که بر انجام این کار ها به شکلی ناشیانه و غیر حرفه ای اصرار می شود.. اصلا مهم نیست که آیا این لحن و ژست با آنچه می خوانید سازگاری دارد یا نه؟ مهم این است که این اصول حرفه ای! را حتما رعایت کنید! به جای استفاده از اسلوب طبیعی زبان فارسی، بگویید: "گفتگو می کنم با ..." و این روش بدون استثنا باید در تمام ارتباطهای تصویری و تلفنی رعایت شود. بعد از پایان گفتگو هم حتما باید گفت: " فلانی بود که از فلان جا گزارش می داد!" این روشها و امثال آن که در این نوشته مجال پرداختن به مصادیق آن نیست  ( و گمان نمی کنم اشاره به آنها زیاد فایده ای هم داشته باشد) چیزهایی است که  این روزها به عنوان رویکرد تازه اما تقلیدی از واحد خبر رسانه ملی گرفته شده  است.

 

درپایان امیدواریم مدیر کل محترم وگردانندگان شبکه استانی ایلام این حرفهای بدون حب وبغض ودلسوزانه را دشمنی با شبکه استانی ندانندوهرچه زودتربابرنامه ریزی صحیح و کارشناسانه نسبت به تولیدآثاری درخورشخصیت مردم ایلام اقدام نمایند. چرا که این رسانه استانی و برنامه های  تولیدی آن  با "دانشگاه اسلامی" موردنظر امام راحل ،فرسنگ‌ها فاصله دارد.

انتهای پیام/